iktisadi büyüme ve kalkınma ne demek?

İktisadi Büyüme ve Kalkınma

İktisadi Büyüme ve İktisadi Kalkınma, bir ülkenin refah düzeyini artırmaya yönelik iki farklı ancak birbiriyle ilişkili kavramdır.

• İktisadi Büyüme: Bir ülkenin belirli bir dönemdeki (genellikle bir yıl) mal ve hizmet üretimindeki artışı ifade eder. Genellikle Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) veya kişi başına düşen GSYH gibi göstergelerle ölçülür. İktisadi büyüme, daha fazla mal ve hizmetin üretilmesi, istihdamın artması ve gelirlerin yükselmesi anlamına gelebilir. Ancak, büyüme tek başına bir ülkenin refah düzeyini tam olarak yansıtmayabilir.

• İktisadi Kalkınma: İktisadi büyümenin yanı sıra, bir ülkenin sosyal, kültürel ve kurumsal yapılarında meydana gelen olumlu değişimleri de içerir. Kalkınma, eğitim, sağlık, gelir dağılımı, çevre koruma, siyasi özgürlükler ve insan hakları gibi alanlarda iyileşmeyi hedefler. Yani, sadece üretimin artması değil, bu artışın toplumun tüm kesimlerine yayılması ve yaşam kalitesinin yükseltilmesi önemlidir.

İlişki:

İktisadi büyüme, kalkınma için bir ön koşul olabilir, ancak yeterli değildir. Büyüme, kalkınma için gerekli olan kaynakları yaratabilir, ancak bu kaynakların nasıl dağıtıldığı ve kullanıldığı önemlidir. Örneğin, bir ülkede GSYH hızla artarken, gelir dağılımı bozuluyorsa ve çevre sorunları artıyorsa, bu durum sürdürülebilir bir kalkınma modeli oluşturmayabilir.

Temel Farklar:

Özellik	İktisadi Büyüme	İktisadi Kalkınma
Tanım	Mal ve hizmet üretimindeki artış	Sosyal, kültürel ve kurumsal değişimler ile refah artışı
Ölçütler	GSYH, Kişi başına düşen GSYH	İnsani Gelişme Endeksi (İGE), Gelir dağılımı, Eğitim, Sağlık, Çevre vb.
Odak Noktası	Üretim artışı	Yaşam kalitesinin yükseltilmesi
Kapsam	Daha dar	Daha geniş
Süreklilik	Kısa vadeli olabilir	Uzun vadeli ve sürdürülebilir olmalıdır

Özetle, iktisadi büyüme bir niceliksel artışı ifade ederken, iktisadi kalkınma niteliksel bir dönüşümü ve iyileşmeyi ifade eder. Bir ülkenin sürdürülebilir bir refah düzeyine ulaşması için hem büyümeyi hem de kalkınmayı birlikte gerçekleştirmesi önemlidir.